بتن در ایران

 
 
مصرف بتن بعلت ارزانی و دسترسی راحت به آن روز به روز در سراسر جهان توسعه می یابد زیرا مصالح مورد مصرف در بتن که عبارت از شن و ماسه و سیمان است به وفور در همه جای کره زمین یافت می شود. از طرفي بعلت عمر طولاني قطعات بتني و مقاومت آن در مقابل عوامل جوي در مقايسه با ساير مصالح مخصوصا فولاد توجه مهندسين را در سراسر دنيا به خود معطوف داشته و در نتيجه كاربرد آن روز به روز زيادتر مي شود، بطوريكه درصد ساختمانهاي بتني بلند به نسبت ساختمانهاي ديگر روز به روز رو به فزوني است حتي در بعضي ممالك احداث ساختمانهاي بلند فقط با بتن آرمه مجاز است. براي رسيدن به اين هدف كه بتوانيم در ايران بتني كاملا مطابق با استانداردهاي بين المللي استفاده نمائيم با دو اشكال مواجه هستیم:
الف) بتن استاندارد با كيفيت عالي به مراتب از بتني كه ما اينك در كارگاهها از آن استفاده مي نمائيم گرانتر تمام مي شود و از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نيست و اين مطلب براي سازندگان واحدهاي مسكوني كه اغلب قريب به اتفاق انبوه سازان واحدهاي مسكوني بوده و فروشندگان آن مي باشند نه استفاده كنندگان از آن، خوشايند نيست. ولی اگر توجه داشته باشیم که بتن با کیفیت خوب، توان باربری بیشتری را دارا می باشد، متوجه می شویم که بتن خوب در نهایت از لحاظ اقتصـادی بیشتر به صـرفه نزدیک است. برای مثال می‌توانیم بگوییم که طبق اسـتانداردهـای بین المللی مهندس محاسب مجاز است که بار فشاری معادل 210 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع را روی سازه بتنی بگذارد ولی مهندسین محاسب ایرانی بیش از 80 تا 90 و حداکثر 110 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع توان باربری قائل نیستند. یعنی چیزی کمتر از نصف توان مجاز و این بعلت بدی اجرای بتن می‌باشد. در اینصورت مشاهده می شود اگر ساخت بتن با کیفیت عالی حتی اگر 20 درصد هم گرانتر تمام شود با توجه به حداکثر توان باربری بتن هنوز 80 درصد به نفع تولید کننده است. از طرفی ابعاد قطعات بتنی با توان باربری بالاتر کوچک تر شده در نتیجه فضای کمتری را اشغال می نماید و این خود موجب وسیع تر شدن فضاهای معماری می‌شود.
ب ) نکته دوم کمبود و یا بهتر بگوئیم نبود کارگران ماهر بتن ساز و عدم آشنائی کارگران به رفتارهای بتن می‌باشد. زیرا اکثر دست اندرکاران بتن و بتن سازی چنین گمان می‌کنند که اگر آب و شن و ماسه و سیمان را مخلوط کرده و در قالب جا بدهند بتن سازی و بتن ریزی نموده اند.تجربه نشان داده است که اگر در ساختن و جا دادن بتن در قالب و حفظ و نگهداری آن دقت بیشتری بعمل آید قطعه مورد نظر حتی تا 50 درصد دارای توان باربری بالاتری می‌باشد بدون آنکه هزینه بیشتری را متحمل شویم.
لذا اهمیت استفاده از سنگدانه های مناسب و مرغوبیت بتن و آسفالت از آنجا معلوم می شود که سنگدانه های ریز و درشت عموماً 70 تا 85 درصد حجم بتن را اشغال می‌کنند و در خواص بتن تازه و سخت شده، نسبت های اختلاط و به صرفه بودن بتن تأثیر بسزایی دارند. همچنین سنگدانه ها حدود 95 درصد وزن مصالح آسفالت را تشکیل می دهند که جنس، خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی آنها تأثیر بسزایی در کیفیت آسفالت خواهند داشت. لذا بررسی مرغوبیت مصالح شن و ماسه ضروری به نظر می‌رسد.
با شروع اجباری شدن طرح تولید مصالح ساختمانی با کیفیت بالا (طبق استانداردهای جهانی) بر آن شدیم تا مصالح شن و ماسه شرکت سامان قدس 3 را با انجام کلیه آزمایش های مرغوبیت مصالح بررسی نمائیم تا علاوه بر تهیه شناسنامه کیفیت اطلاعات ارزشمندی از معدن ارائه نماییم.